Kütahyalıların Hacı Pesendı diye bildiği Hacı Ali Dede Kütahya’nın Maruf Mahallesi’nde Çakır Hacı Ali oğullarındandır. 1257H. 1841 M. Yılında dünyaya gelen Ali Dede tahsilini Kütahya’da yapmıştır. Halk şairliği ve şiire merakı dolayısıyla esas mesleği mutaflığa fazla rağbet etmedi. Kütahyalı Arifi şiirdeki üstadıdır. Arifi’nin yanında saz çalmayı öğrendi. Tahsil hayatına mahalle mektebinde başlayıp bitirdikten sonra devrin tanınmış hocalarından Doğlarlı Osman Efendi’nin medresesine yazıldı ve dini eğitim aldı. Medresede birkaç sene okuduğu tahmin edilen Pesendi, saza ve söze olan düşkünlüğü yüzünden tahsilini yarım bırakmıştır. Daha sonra seyahat maksatıyla Hacc’a giderek orada beş sene mücavir kalmış ve Ta’lik hatt ve tırnak yazısını orada öğrenmiştir.
Şiirlerinden örnekler:
Koşmasından:
- Yar derd-i aşkınla bilmezsem n’oldum
- Açtı bu sinemde yare gözlerin
- Müselsel zülfüne düşüp bend oldum
- Çekeli Mansur-veş dare gözlerin
- Yer tutar sinemde keman
- Şahmerdan kılıklı siyah saçların
- Beni öldürmede müjgan yaşların
- Vermez aman asla are gözlerin
- Ezelde seninle ruh görüşeli
- Atıldı o zaman sevda temeli
- Aşk-u muhabbetin cana düşeli
- Yaktı derumunu nare gözlerin
- Cemalin gün gibi leman etmede
- Pesendi aşıkı hayran etmede
- Aşıkan kalbini viran etmede
- Bir tane mestane kare gözlerin
Gazel Semaisinden:
- Gönül düşme bu sevdaya o güzel sana yar olmaz
- Düşüp aşk ile ziyan olma sonra seni arar olmaz
- Pesendi fikr et özünü aça gör kalbi gözünü
- Yüzünü Mevlaya dön bir imana zarar olmaz
Vezn-i Ahar Satrançından:
- ‘Aşık isen ey dil-i can
- Gam elemi boşlamalı
- Bulmalısın bir hub civan
- Ardı sıra pişlemeli
- Zevk ü safa böyle gider
- Ref’ola gam ile keder
- Elverirse tali’kader
- Yüz sene dek yaşamalı
- Kundu viran namı mahal
- Zevke gelir ehl-i kemal
- Mevkii hoş ab-ı zülal
- Dağları kimya döşeli
- Ben ki efendim diyerek
- Sen ki Pesendim diyerek
- Rü’yayı kendim diyerek
- Hayli ma’na düşlemeli
Mustafa Uysal
Araştırmacı-Yazar
Kaynakça: Kütahya’da Son Osmanlılar
M. Mustafa KALYON
Sayfa: 109-110-111-112-113-114-115-116