Yerleşim yeri olarak köklü bir geçmişe sahip olan Kütahya, aynı zamanda tarihi MÖ 3000 yılının ortalarına dayanan önemli bir seramik üretim merkezidir. Kütahya’da, 15. yüzyıl sonları ile 16. yüzyılda mavi-beyaz sıraltı tekniğinde çiniler üretilmeye başlanmıştır. 17. yüzyıldan itibaren çinicilik daha da ön plana çıkmaya başlamış, farklı renk, motif ve kompozisyonlarla üretim 18. yüzyılda da devam etmiştir. Kütahya’da ve farklı şehirlerde bulunan birçok yapıda Kütahya çinilerini bezeme elemanı olarak görmek mümkündür. 1796 yılında inşa edilen Kütahya Ali (Alo) Paşa Camii’nin süslemelerinde de çini önemli bir yer tutmaktadır. Caminin mihrap ve mihrap duvarında 18. yüzyıla ait, batı kapısı üzerinde ise hem 18. yüzyıla hem de 19. yüzyıla ait sıraltı tekniğinde Kütahya çinileri yer almaktadır. Yapının kıble duvarı ortasında yer alan mihrabının çevresi, nişi, kavsarası, köşeliği, alınlığı ve taç bölümü tamamen, mihrap duvarının ise büyük bölümü mavi-beyaz renklerde yapılmış sıraltı tekniğinde çinilerle kaplıdır. Giriş kapısı üzerinde yer alan 19. yüzyıla ait çinilerde ise kobalt mavinin yanı sıra turkuaz, mangan moru, yeşil, sarı ve siyahında kullanıldığı görülmektedir. Çalışmada, Kütahya Ali (Alo) Paşa Camii’nde görülen çiniler üzerinde durulmuş, çinilerin yerleşim düzenleri, teknik, renk, motif ve kompozisyon özellikleri incelenerek değerlendirilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Çini, Ali Paşa Camii, Alo Paşa, Kütahya, Osmanlı, 18. Yüzyıl. Tile Decorations of Kütahya Ali (Alo) Pasha Mosque ABSTRACT Kütahya, which has a deep-rooted history as a settlement, is also an important ceramic production center dating back to the middle of 3000 BC. In Kütahya, tiles started to be produced in the blue-white underglaze technique in the late 15th and 16th centuries. Starting from the 17th century, tile making began to come to the fore, and production with different colors, motifs and compositions continued in the 18th century. It is possible to see Kütahya tiles as decorative elements in many buildings in Kütahya and different cities.Tiles also have an important place in the decorations of the Kütahya Ali (Alo) Pasha Mosque, which was built in 1796. There are Kütahya tiles in the underglaze technique of the 18th century on the mihrab and mihrab wall of the mosque, and on the west door, both from the 18th and 19th centuries. The surroundings, niche, arch, corner, pediment and crown of the mihrab located in the middle of the qibla wall of the building are completely covered with tiles in the underglaze technique made in blue-white colors. In the 19th century tiles on the entrance gate, it is seen that turquoise, manganese purple, green, yellow and black were used in addition to cobalt blue. In the study, the tiles seen in the Kütahya Ali (Alo) Pasha Mosque were focused on and the layout of the tiles, their technique, color, motif and composition features were examined and evaluated. Keywords: Tile, Ali (Alo) Pasha Mosque, Alo Pasha, Kütahya, Ottoman, 18th Centur 2.1.2. Mihrap Duvarında Yer Alan Çiniler Mihrap duvarının neredeyse tamamı mihrap çevresinde görülen şemse motifli ulama kompozisyona sahip çinilerle kaplanmıştır (Resim 11). Ancak mihrap yanındaki pencerelerin arasındaki bölüme yerleştirilmiş olan minberin arkasındaki alan, yapının mihrap duvarında daha önce dağınık şekilde yer alan farklı desen özelliklerine sahip çiniler ile kaplanmıştır (Resim 17). Minber arkasındaki çini karoların alt ve yan kısmında bordür çinileri yer alır. İki farklı kompozisyonun görüldüğü bordür çinilerinden alttaki karolar ile yan tarafta bulunan iki karo, mihrap köşeliklerini çevreleyen şemse motifli bordür çinilerinin aynısıdır. Yukarı doğru devam eden ikinci kompozisyonda ise ortada küçük bir şemse motifi ile köşelerde büyük bir şemse motifinin dörtte biri görülmektedir. Şemselerin içlerinde naturalist lale motiflerinden oluşan kompozisyon yer almaktadır. Simetrik yapılmış olan kompozisyonda, şemselerin kobalt mavisi zemin rengi üzerindeki motifler beyaz bırakılmıştır. İç kısımda dört farklı kompozisyona sahip çiniler yer almaktadır. Bu çinilerden alttaki iki sırada yer alanlar benzer kompozisyon özelliklerine sahiptir (Resim 18). En alt sıranın sağında yer alan iki karoda, beyaz zemin üzerine kobalt mavisi ile yapılmış çiçek dalları görülmektedir. Tek bir karo içine tasarlanmış olan desende altta iki, üstte bir çiçek dalı topraktan çıkar şekilde çizilmiştir. Simetrik çizilen dallar üzerindeki üç boru çiçeği yaprak ve goncalarıyla birlikte resmedilmiştir. Bu çinilerin yanında ve üstünde yer alan ikinci kompozisyonda, topraktan çıkan bir çiçek motifi üst üste ve yan yana yerleştirilmiştir. Bu çiçeklerin ortalarına yine topraktan çıkan yapraklı dallar üzerinde stilize lale motifi çizilmiştir. Köşelerde ve kenarlardaki simetri noktalarında penç motifleri görülmektedir. Tek bir karonun içine tasarlanan kompozisyonda motifler beyaz zemin üzerine kobalt mavisi ile boyanmıştır. Not: Bilimsel makale kurallarına uyularak alıntı yapılarak değiştirilmeden tarafsız, obejektif ve Tarih Bilim Disiplini kurallarına dirayet edilerek yazılmıştır. İnternational Dublin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetici Koçluğu ve Mentorluk (GİO) Bölümü Doçentlik eğitimine aynı üniversitede kadroya girme şartını kabul ederek akademik öğrenim kaydımı yaptırdım. Eğitinde olacağım sürede son noktada Doç. Dr. Mustafa UYSAL ünvanını alacağım. Profesör Dr. Ünvanını yüz yüze eğitimle tamamlayarak başarı kriterlerine uygun edinimle hak kazanacağım. Bilimsel olarak tez aşamasında Türkçe Tez sonraki dönemde de İngilizce Tez yazarak akademik öğrenim sürecini başarı edinimlerine uygun olarak tamamlama şartını ile Prof. Dr. Mustafa UYSAL ünvanına kadar İnternational Dublin Üniversity devam edeceğim. Üniversite Ankara, Dublin, Londra ve Miami şehirde kampüsleri köklü bir üniversitedir. Saygılarımla. Mustafa UYSAL Araştırmacı-Yazar Kaynakça: Online Web Adresi https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3863899 Yazarı: Dilek ÇAKIR https://doi.org/10.52642/susbed.1468736  Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2024; (54): 213-232 - Sanat Tarihi / Araştırma Makalesi / Research Article -