Cahil en genel anlamıyla, bilmeyen demektir. Biraz açarsak bir konu, bir nesne ya da bir durum hakkında bilginiz yoksa o konu, nesne, ya da durumun cahilisinizdir.
Gafil ise sözlüklerde; Aymaz, Çevresindeki gerçekleri göremeyen ya da sezemeyen, Geleceğini, ilerisini düşünmeyen ve önemsemeyen, anlamların da kullanılmakla beraber esas olarak “bilmediğini de bilmeyen” demektir.
Çokça kullanılan ve karıştırılan bu iki kavram üzerinde tanımlarının ötesine geçerek biraz daha durmanın, açıklamanın ve karşılaştırmanın faydalı olacağı inancındayım. Cahil, bilmediğinin farkındadır. Bilmediğini kabul eder. Bu kabul onu öğrenmeye yatkın kılabilir, en azından alime yani bilene hürmet etmeyi sağlayabilir. Oysa gafil asla bilmediğini kabul etmez, dolayısıyla asla öğrenmeye yatkın değildir ve alime saygısı olmaz. Unutmayalım ki alimden kastımız her şeyi bilen cahilden kastımız hiçbir şey bilmeyen demek değildir.
Cahil, hayret etme, şaşabilme kabiliyetini henüz yitirmeyendir. Merak edebilir soru sorabilir, Öğrenmeye isteklidir, en azından eğitilebilme potansiyelini taşıyabilir. Ama gafil asla hayret duygusunu yaşamaz, düşüncelerini sorgulamaz, hatalı olabileceğini kabul etmez, eğitime ihtiyaç duymaz.
Cahil henüz realiteden kopuk değildir, gerçeği bilmese de sezgisel olarak gerçeğe yakındır yani gerçekle arasında köprü kurabilme kabiliyetini yitirmemiştir. Gafil gerçeklerden tamamen kopmuştur, kendi hayal dünyasında safsata ile örülmüş yüksek duvarların ardında yaşar, gerçeğe ulaşmak için gerekli tüm bağları reddeder.
Doktor kadar tıp bilgisine, futbol takımını idare edecek gibi teknik direktör yeteneğine, tüm siyasi konuları çözecek kadar siyasi tecrübesi olduğuna inanan kısacası her şeyi bildiğine iddia den ve her yapılanı eleştiren insanlarımızın arttığını üzülerek görüyoruz.
Sosyal medyanın da buna müsait olması, teşvik etmesi bu vahim durumu tetiklemekte, insanların yanlış yönlendirilmesine, gerçeklerden uzaklaşa bilmesine neden olmakta.
Bu kavramlar açıklayıp arasındaki farkları belirtikten sonra sizden önce hangi grupta olduğunuzu ve hangi grupta almanızın doğal olduğunu tespit etmenizi istiyorum. Sonrasında da kendimizden başlayarak çevrenizdeki insanların hangi gruba girdiğini gözlemleyelim. İnsan ilişkilerimizi bu gözlem sonuçlarına göre şekillendirelim. Gafil insanlar ile hiçbir tartışmaya girmemek en doğrusudur.
Değerli dostlar; elbette her insanın her konuda bilgi sahibi olması ne mümkündür ne de gereklidir. Hepimiz bir şeylerin bilgisine sahipken bir şeylerin de cahili olmaya devam edeceğiz. Her zaman bilmediklerimiz bildiklerimizden fazla olacaktır. Unutmayalım ki cehaletten eğitimle uyanmak mümkün olabilir belki. Ama gafletten ancak trajediyle uyanabiliriz. Hepinize iyi haftalar….