Mustafa UYSAL - Tarih Köşesi
Köşe Yazarı
Mustafa UYSAL - Tarih Köşesi
 

Germiyanoğlu Yakup Bey

Babası Kerimüddin Ali Şir Bey ve dedesi Muzaffereddin bin Alişîr gibi Anadolu Selçukluları'nın hizmetinde bulundu. Babasının 1264 yılında öldürülmesinden sonra İlhanlılar'ın baskısıyla batıya çekildi. 1302 yılında merkezi Kütahya olan Germiyanoğulları Beyliği'ni kurdu. Önce Anadolu Selçukluları'na bağlıydı. Daha sonra Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Mesud'un hükümdarlığını tanımayarak İlhanlılar'a bağlandı. Yakup Bey, Ankara, Kütahya, Karahisar, Kula, Simav, Ladik, Birgi ve Keles'te hakim oldu.Bizans'tan Germiyan hükümdarına her sene 100 bin İstanbul altını gelirdi. Yakup Bey sık sık askerlerini talim ettirir ve resmi geçit yaptırırdı. Yakup Bey'in vezirleri, emirleri, kadıları, erbâbı kalemi, mabeyn erkânı, törenleri ve bütün devlet teşrifatı vardı. Kudretli bir hükümdar olan Yakup Bey 80 seneden fazla yaşadı. Yarım asır devletin başında bulundu. Çelebi-i Âzam ve Sultan-ül Germiyaniyye gibi unvanları vardı. Hangi tarihte vefat ettiği ve nereye defnedildiği bilinmemektedir.      Kültür ve Medeniyet Germiyanoğulları’nın teşkilatı hemen hemen bütünüyle Büyük Selçuklular ve Anadolu Selçukluları teşkilatının devamı halindeydi. Germiyan topluluğunun başında Alişir ailesi hakimiyet kurmuştu ve beylik merkezden idare edilmekteydi. Hükümdarın sarayı yalnız sultanın ikametine ait bir kuruluş olarak değil, aynı zamanda devletin idare edildiği yer olarak kullanılmaktaydı. Germiyanoğulları’nın bir divanı vardı ve bu divanda emirler, vezirler, kadılar ve nişancı bulunmaktaydı. Germiyanoğulları’nda toprak sistemi, daha sonra Osmanlılar’da gelişmiş şekliyle görüleceği gibi tımar, vakıf ve mülk olarak tatbik edilmekteydi. Germiyan beyliğinin kurucusu Birinci Yakup Bey devri (1300-1340), beyliğin en kuvvetli olduğu bir zamandı. Bu devirde iktisat ve içtimai hayatta buna paralel olarak ileriydi. Yakup Beyin hazineleri, konaklarının mevcûdiyeti sosyal ve ekonomik hayatı gösteren önemli örneklerdendir. Bu devirde Germiyanlıların mükemmel bir ordusu olup, askerleri tam techizatlıydı. Germiyan Beyliğine Bizans Devleti her yıl 100.000 dinar ve kıymetli eşyalar hediye olarak gelmekteydi. Germiyanoğulları zamanında edebi ve ilmi faaliyet çok canlı bir durumdaydı. Şeyhoğlu Mustafa, Şeyhi Sinan, Ahmedi ve Ahmed-i Dai gibi müellifler dil ve fikir sahasında pekçok eser vermişlerdir. Bunların yanı sıra Molla Abdülvacid ve İshak Fakih gibi ilim adamları da yetişmiştir. Germiyanoğulları zamanında Kütahya’da ilmi tedrisat yapan Vacidiye Medresesi, İkinci Yakup Bey Medresesi ve İshak Fakih Medresesi vardı. Vacidiye Medresesinde dini ilimlerin yanında fen ve astronomi gibi ilimlerin de okutulduğu anlaşılmaktadır. Germiyan Beyliğinde hizmet gören ilim ve fikir adamları, Germiyan ilinin Osmanlılara geçmesi üzerine Osmanlılar tarafından da himaye edilmişlerdir. Bunların ilmi ve edebi sahada pek çok eserler vücuda getirmeleri temin edilmiştir. Germiyan beyleri ilim ve fikir adamlarını korumuşlar, onlara yüksek değer vererek ilmin ve fikrin gelişmesine hizmet etmişlerdir. Germiyan ülkesinde kültür ve sosyal hayatla beraber ekonomi de yüksek bir seviyedeydi. “Germiyan kumaşları” adıyla meşhur dokumalar bütün Anadolu’da tanınırdı. Denizli’nin “Ak alemli” kumaşından da hil’at ve üst elbisesi yapılırdı. Germiyanlı sarıklık bezleri meşhur olup, Osmanlı sultanlarının başına sardığı kavuklarda bile kullanılırdı. Çok dayanıklı atlar yetiştirirlerdi. Menderes Irmağı vasıtasıyla Ege Denizi limanlarına ticaret malları ve Kütahya şap madeni naklederlerdi. Not: İlgili kaynaktan alıntı yapılarak yazılmıştır. Tarih makale objektiflik, tarafsızlık, değişmezlik ve yorum katılmadan yazılması gerekmektedir. Tarih Bilimi Disiplini, sadece bu şekilde yazı yazılmasına izin vermektedir. Makale aslında hiçbir değişiklik yapılmadan gazete köşe yazısı uygun kelime sayısına göre düzenlenmiştir. Mustafa UYSAL Araştırmacı-Yazar Kaynakça: Online Web Adresi
Ekleme Tarihi: 11 Kasım 2024 - Pazartesi
Mustafa UYSAL - Tarih Köşesi

Germiyanoğlu Yakup Bey

Babası Kerimüddin Ali Şir Bey ve dedesi Muzaffereddin bin Alişîr gibi Anadolu Selçukluları'nın hizmetinde bulundu. Babasının 1264 yılında öldürülmesinden sonra İlhanlılar'ın baskısıyla batıya çekildi. 1302 yılında merkezi Kütahya olan Germiyanoğulları Beyliği'ni kurdu. Önce Anadolu Selçukluları'na bağlıydı. Daha sonra Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Mesud'un hükümdarlığını tanımayarak İlhanlılar'a bağlandı.

Yakup Bey, Ankara, Kütahya, Karahisar, Kula, Simav, Ladik, Birgi ve Keles'te hakim oldu.Bizans'tan Germiyan hükümdarına her sene 100 bin İstanbul altını gelirdi. Yakup Bey sık sık askerlerini talim ettirir ve resmi geçit yaptırırdı. Yakup Bey'in vezirleri, emirleri, kadıları, erbâbı kalemi, mabeyn erkânı, törenleri ve bütün devlet teşrifatı vardı. Kudretli bir hükümdar olan Yakup Bey 80 seneden fazla yaşadı. Yarım asır devletin başında bulundu. Çelebi-i Âzam ve Sultan-ül Germiyaniyye gibi unvanları vardı. Hangi tarihte vefat ettiği ve nereye defnedildiği bilinmemektedir.

     Kültür ve Medeniyet

Germiyanoğulları’nın teşkilatı hemen hemen bütünüyle Büyük Selçuklular ve Anadolu Selçukluları teşkilatının devamı halindeydi. Germiyan topluluğunun başında Alişir ailesi hakimiyet kurmuştu ve beylik merkezden idare edilmekteydi. Hükümdarın sarayı yalnız sultanın ikametine ait bir kuruluş olarak değil, aynı zamanda devletin idare edildiği yer olarak kullanılmaktaydı. Germiyanoğulları’nın bir divanı vardı ve bu divanda emirler, vezirler, kadılar ve nişancı bulunmaktaydı. Germiyanoğulları’nda toprak sistemi, daha sonra Osmanlılar’da gelişmiş şekliyle görüleceği gibi tımar, vakıf ve mülk olarak tatbik edilmekteydi.

Germiyan beyliğinin kurucusu Birinci Yakup Bey devri (1300-1340), beyliğin en kuvvetli olduğu bir zamandı. Bu devirde iktisat ve içtimai hayatta buna paralel olarak ileriydi. Yakup Beyin hazineleri, konaklarının mevcûdiyeti sosyal ve ekonomik hayatı gösteren önemli örneklerdendir. Bu devirde Germiyanlıların mükemmel bir ordusu olup, askerleri tam techizatlıydı. Germiyan Beyliğine Bizans Devleti her yıl 100.000 dinar ve kıymetli eşyalar hediye olarak gelmekteydi.

Germiyanoğulları zamanında edebi ve ilmi faaliyet çok canlı bir durumdaydı. Şeyhoğlu Mustafa, Şeyhi Sinan, Ahmedi ve Ahmed-i Dai gibi müellifler dil ve fikir sahasında pekçok eser vermişlerdir. Bunların yanı sıra Molla Abdülvacid ve İshak Fakih gibi ilim adamları da yetişmiştir. Germiyanoğulları zamanında Kütahya’da ilmi tedrisat yapan Vacidiye Medresesi, İkinci Yakup Bey Medresesi ve İshak Fakih Medresesi vardı. Vacidiye Medresesinde dini ilimlerin yanında fen ve astronomi gibi ilimlerin de okutulduğu anlaşılmaktadır. Germiyan Beyliğinde hizmet gören ilim ve fikir adamları, Germiyan ilinin Osmanlılara geçmesi üzerine Osmanlılar tarafından da himaye edilmişlerdir. Bunların ilmi ve edebi sahada pek çok eserler vücuda getirmeleri temin edilmiştir. Germiyan beyleri ilim ve fikir adamlarını korumuşlar, onlara yüksek değer vererek ilmin ve fikrin gelişmesine hizmet etmişlerdir.

Germiyan ülkesinde kültür ve sosyal hayatla beraber ekonomi de yüksek bir seviyedeydi. “Germiyan kumaşları” adıyla meşhur dokumalar bütün Anadolu’da tanınırdı. Denizli’nin “Ak alemli” kumaşından da hil’at ve üst elbisesi yapılırdı. Germiyanlı sarıklık bezleri meşhur olup, Osmanlı sultanlarının başına sardığı kavuklarda bile kullanılırdı. Çok dayanıklı atlar yetiştirirlerdi. Menderes Irmağı vasıtasıyla Ege Denizi limanlarına ticaret malları ve Kütahya şap madeni naklederlerdi.

Not: İlgili kaynaktan alıntı yapılarak yazılmıştır. Tarih makale objektiflik, tarafsızlık, değişmezlik ve yorum katılmadan yazılması gerekmektedir. Tarih Bilimi Disiplini, sadece bu şekilde yazı yazılmasına izin vermektedir. Makale aslında hiçbir değişiklik yapılmadan gazete köşe yazısı uygun kelime sayısına göre düzenlenmiştir.

Mustafa UYSAL

Araştırmacı-Yazar

Kaynakça: Online Web Adresi

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve dorukmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.