Mustafa UYSAL - Tarih Köşesi
Köşe Yazarı
Mustafa UYSAL - Tarih Köşesi
 

Yazı Serisi 3- Osmanlı Devrinde Kütahya Ticareti

Fasıl 4-Fasıl 5-Fasıl 6- Fasıl 4:  ,Hey’et-i umumiye beyanındır. Yirmidokuzuncu Madde: Her sene akd-i ictima’ edecek olan Hey’et-i Umumiye şirketin umur ve mesalihine dair her sene Meclis-i İdare tarafından takdim olunan layiha ile hesabata dair müfettiş tarafından verilen raporun kıraetini istima’ ve hesabatı lede’l-müzakere ya kabul veya reddeder ve hisse-i  temettu’u tayin eyler.  Tebeddülü iktiza eden Meclis-i İdare a’zasının yerlerine diğerlerini nasb eder ve şirketin bi’l-cümle umur ve hususatı hakkında bi’l-müzakere karar-ı kat’ı i’ta ve Meclis-i İdare’nin icab eylerse iktidarını tevsi’ eyler. Fakat hey’et-i umumiyede asaleten ve vekaleten şirket sermayesinin la-ekall sülüsanına müsavi hisseleri ashabı mevcud olup bunların ekseriyet-i arası hasıl olmadıkca sermayenin tezyidine karar verildi. Otuzuncu Madde: Hey’et-i Umumiyenin zabt olunan müzakeratı bir defter-i mahsusa kayd ve zıri  Hey’et-i Umumiye Reisi ile Re’y toplamağa me’mur olanlar ve katib tarafından imza edilir. Hey’et-i Umumiye’nin her ictima’ında hazır bulunan hissedaranın esamisiyle ikametgahını ve birinin hamil olduğu hisselerin mikdarını mübeyyin bir cedvel tanzim ile mevcud olanlar tarafından imza edilip zabıt defterinin o günkü varakasına rabt  ve taleb vuku’unda alakadarana tebliğ olunur. Otuzbirinci Madde: Li-ecli’l-ihtiyac ibraz olunacak Hey’et-i Umumiye’nin zabıt sureti veya fıkarat-ı muhrecesi Meclis-i idare Reisi veya muhalif-i re’yde bulunan hissedaran için dahi mecburiyyü’l-icradır. Otuzikinci Madde: Hey’et-i Umumiye tarafından işbu nizamname ahkamına tevfikan verilecek kararlar gaib olan veya muhalif-i re’yde bulunan hissdedaran için dahi mecburiyyü’l-icradır. 5. FASIL:  Hesabat-ı seneviyye ve müfredat defteri beyanındır. Otuzüçüncü Madde: Şirketin sene-i maliyesi Mart ibtidasından bed’en ile Şubat’ın sonuncu günü hitam bulur. Fakat birinci sene-i maliye müstesna olarak şirketin suret-i kat’iyyede teşekkülü tarihi ile o  senenin Şubat’ının sonuncu günü beynindeki müddeti şamil olacaktır. Meclis-i İdare her sene nihayetinde şirketin matlubat ve duyunatını havi bir defter-i umumi tanzim ve işbu defter ile muvazene defterini ve hesabatı hey’et-i umumi tanzim ve işbu defter ile muvazene defterini ve hesabatı hey’et-i umumiyenin ictima’ından kırk gün evvel müfettişlere irac ve tebliğ edecek ve Hey’et-i Umumiye’nin hın-i ictima’ından ona takdim eyleyecektir. Hey’et-i Umumiye dahil olmak salihiyetini haiz olan her hissedar mezkur defterleri ve hesabatı mütala’a ve mu’ayene edebilir. 6. FASIL:  Temettu’atın suret-i taksimi ve Re’sü’l- mala mahsub akçe beyanındadır. Otuzdördüncü Madde: Şirketin temettu’at-ı safiye-i seneviyesinden evvela ihtiyat akçesini teşkil  etmek üzere temetru’at-ı mezburenin yüzde on üçü ifraz ve birinci hisse-i temettu’ olarak bedeli tesviye edilmiş sermayeye yüzde beş tefrik olunduktan sonra baki kalan kısmı suret-i atiyede taksim olunur:           Evvela müessine yüzde on dört saniyen Hey’et İdareye yüzde sekiz salisen me’murın ve müstahdemine  yüzde üç rabi’an ikinci hisse-i temettu’  olmak üzere hissedarana yüzde yetmiş beş. Mustafa UYSAL Araştırmacı-Yazar Kaynakça:  Osmanlı Belgelerinde Kütahya Sayfa: 450-451-452-453-454-455-456-457-458-459-460-461-462-463
Ekleme Tarihi: 09 Kasım 2021 - Salı
Mustafa UYSAL - Tarih Köşesi

Yazı Serisi 3- Osmanlı Devrinde Kütahya Ticareti

Fasıl 4-Fasıl 5-Fasıl 6-

Fasıl 4:  ,Hey’et-i umumiye beyanındır.

Yirmidokuzuncu Madde: Her sene akd-i ictima’ edecek olan Hey’et-i Umumiye şirketin umur ve mesalihine dair her sene Meclis-i İdare tarafından takdim olunan layiha ile hesabata dair müfettiş tarafından verilen raporun kıraetini istima’ ve hesabatı lede’l-müzakere ya kabul veya reddeder ve hisse-i  temettu’u tayin eyler.  Tebeddülü iktiza eden Meclis-i İdare a’zasının yerlerine diğerlerini nasb eder ve şirketin bi’l-cümle umur ve hususatı hakkında bi’l-müzakere karar-ı kat’ı i’ta ve Meclis-i İdare’nin icab eylerse iktidarını tevsi’ eyler. Fakat hey’et-i umumiyede asaleten ve vekaleten şirket sermayesinin la-ekall sülüsanına müsavi hisseleri ashabı mevcud olup bunların ekseriyet-i arası hasıl olmadıkca sermayenin tezyidine karar verildi.

Otuzuncu Madde: Hey’et-i Umumiyenin zabt olunan müzakeratı bir defter-i mahsusa kayd ve zıri  Hey’et-i Umumiye Reisi ile Re’y toplamağa me’mur olanlar ve katib tarafından imza edilir. Hey’et-i Umumiye’nin her ictima’ında hazır bulunan hissedaranın esamisiyle ikametgahını ve birinin hamil olduğu hisselerin mikdarını mübeyyin bir cedvel tanzim ile mevcud olanlar tarafından imza edilip zabıt defterinin o günkü varakasına rabt  ve taleb vuku’unda alakadarana tebliğ olunur.

Otuzbirinci Madde: Li-ecli’l-ihtiyac ibraz olunacak Hey’et-i Umumiye’nin zabıt sureti veya fıkarat-ı muhrecesi Meclis-i idare Reisi veya muhalif-i re’yde bulunan hissedaran için dahi mecburiyyü’l-icradır.

Otuzikinci Madde: Hey’et-i Umumiye tarafından işbu nizamname ahkamına tevfikan verilecek kararlar gaib olan veya muhalif-i re’yde bulunan hissdedaran için dahi mecburiyyü’l-icradır.

5. FASIL:  Hesabat-ı seneviyye ve müfredat defteri beyanındır.

Otuzüçüncü Madde: Şirketin sene-i maliyesi Mart ibtidasından bed’en ile Şubat’ın sonuncu günü hitam bulur. Fakat birinci sene-i maliye müstesna olarak şirketin suret-i kat’iyyede teşekkülü tarihi ile o  senenin Şubat’ının sonuncu günü beynindeki müddeti şamil olacaktır. Meclis-i İdare her sene nihayetinde şirketin matlubat ve duyunatını havi bir defter-i umumi tanzim ve işbu defter ile muvazene defterini ve hesabatı hey’et-i umumi tanzim ve işbu defter ile muvazene defterini ve hesabatı hey’et-i umumiyenin ictima’ından kırk gün evvel müfettişlere irac ve tebliğ edecek ve Hey’et-i Umumiye’nin hın-i ictima’ından ona takdim eyleyecektir. Hey’et-i Umumiye dahil olmak salihiyetini haiz olan her hissedar mezkur defterleri ve hesabatı mütala’a ve mu’ayene edebilir.

6. FASIL:  Temettu’atın suret-i taksimi ve Re’sü’l- mala mahsub akçe beyanındadır.

Otuzdördüncü Madde: Şirketin temettu’at-ı safiye-i seneviyesinden evvela ihtiyat akçesini teşkil  etmek üzere temetru’at-ı mezburenin yüzde on üçü ifraz ve birinci hisse-i temettu’ olarak bedeli tesviye edilmiş sermayeye yüzde beş tefrik olunduktan sonra baki kalan kısmı suret-i atiyede taksim olunur:

          Evvela müessine yüzde on dört saniyen Hey’et İdareye yüzde sekiz salisen me’murın ve müstahdemine  yüzde üç rabi’an ikinci hisse-i temettu’  olmak üzere hissedarana yüzde yetmiş beş.

Mustafa UYSAL
Araştırmacı-Yazar

Kaynakça:  Osmanlı Belgelerinde Kütahya

Sayfa: 450-451-452-453-454-455-456-457-458-459-460-461-462-463

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve dorukmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.