(Germiyanlı Şeyhi Yusuf Hekim Sinan- Kenzü’l-Menafi Fi Ahvali’l Emzice Ve’t –Tebayi)
Germiyanlı Şeyhi Yusuf Hekim Sinan kitabın yazma sebebini ilgili kaynakta geçmektedir. Günümüz Türkçesine çevrilmiş halini aktarıyorum.
Ahenk ve nizamlı olan cevher bilgiler
Kağıt üzerine nazım olarak yazıldı
Allahın kulları içinde yanıp tutuşan bir kul
Ki, yani daim dua eden aciz bir kuldur ŞEYHİ
Gördü bu can her fenden bir miktar
Onu anladıkça kuvvet buldu ilmim
Allaha hamdolsun ki ettim onu tahsil
İşte hepsi olmasa da tas tamam
Okudum hikmetiyle tıp ilmini
Malum oldu bana bir kısmını özü
Onun da alıp özünü eyledim derç
Fikir cevherlerini eyledim harç
Çünkü sebep kıldım bütün tabii cinsi eşyayı
Meydana getirdim nazım üzere bir manzumeyi
Getirdim nice ikişer satırlık beyitleri
Okudum namını Nazmı tabiatları
Yazıda şifalar ve zararlar gördüm
Onu derç eyleyip nazma getirdim
Dedim her şey için hoş, güzel bir kıta olsun
Ki bu hazine bilgilere rağbet bol olsun
Söyledim evvela tabiat ile şifasını
Sonra zararlarının ortadan kaldırılmasını
Çünkü ilim ve hikmet deryasına daldım
Bulup cevherini dışarıya saldım
Getirdim en iyisini padişaha
Işık ettim o asil yüce hükümdara
Kim ki bunlarla amel ederse tıbben
Asla muhtaç kalmaz hekime o, beden
Zarar gelmesin temiz tabiatına daima
Sıhhatte olsun vücuda tepeden tırnağa
Bilirsen her bir yemeğin fayda ve zararını
O zaman def edersin en kötü hastalığı dahi
Hekim tavsiyesi gibi yemelidir her yemeği
Doktor reçetesi gibi etmelidir perhizi
İlahi sen muhafaza eyle onu hatadan
Sağlıklı vücudu kötü hastalıklardan
Sağlıklı bedeni kederden uzak tut
Tok olanın gününü bayram et
Boş şeylerden sakla hep kalbi şerifini
Hastalıklardan dahi koru sıhhatli bedenini
Çünkü her derdi veren sensin, ey alimler alimi
Yine derman veren sensin, ey hekimler hekimi
Eğer kılmaz isen lutfunla derman
Aciz olur insan herkes olsa da lokman
…
Mustafa UYSAL
Araştırmacı-Yazar
Kaynakça: Kütahya Belediyesi Kültür Yayınları
Şeyhi’nin Kenzül- Menafi Tıp Risalesi
Çeviren ve Sadeleştiren Ali GÜNHAN
Sayfa:8-9-10-11-12