1. Kütahya Nüfusunun Eşkalı
Nüfus Defterine kaydedilen erkek nüfusun hepsinin eşkali belirtilmemiştir. Belirtilen kişilerin
özellikleri dikkate alınarak bir sınıflandırma yapılması düşünüldüğünde sakal, bıyık, boy ve sağlık durumu göz önünde bulundurularak br gruplandırma yaparak mümkündür. Nitekim kişilerin tanınmasında en büyük özellikleri sakal ve bıyıktır. Bıyık kara, kır, köse, kumral, sarı ve ter bıyık olarak ele alınmıştır. Ayrıca bıyığı çıkmamış genç için şabb-ı ebred, yine yüzü tüysüz genç delikanlı için sade-rü, sakalsız, sakalı tıraş edilmiş kişi için matruş ifadesi kullanılmıştır. Sakal ise, ak, kara, kır, köse kumral ve sarı olarak ele alınmıştır. Sakal ve bıyık tanımlaması renge ve miktara göre yapılmıştır. Boy durumu ise, kısa, orta,orta, uzun ve uzunca şeklinde ifade edilmiştir. Kişilerin özrünün türüne ise mecnun, alıl, topal, yekçeşm(tek gözlü), ama, çolak, masru(saralı) şeklinde işaret edilmiştir.
- Sakal-Bıyık
Sakal grubu içinde en yüksek paya 693 kişi ile kır sakallı kişiler sahiptir. Sonra bunu sırasıyla kara (534 kişi), ak (193 kişi) ve köse (192 kişi) sakallılar grubu takip etmektedir. Kara sakallıları kır sakallılarından geldiği ilgili kaynaktan aktarıyorum. 7197 erkek nüfusunun 2399’u sakal bırakmıştır. 1842-1843 yıllarında Kütahya şehir merkezinde yaşayan otuzlu yaşlarda sakal bırakmaktadır.
2. Kütahya’da Mesleki Yapı
- Arpacı
- Ahz u ita
- Ayak tüccarı
- Bakkal
- Bakkal çırağı
- Cambaz
- Camcı
- Çalkıcı(Süpürgeci)
- Çerağ çırağı
- Çerçi
- Duhancı
- Kömürcü
- Mumcu
- Oduncu
- Saatçi
- Sarraf
- Semerci
- Semerci kalfası
- Senitçi
- Sepetçi
- Tablakar
- Ticaretçi
- Bazergan( Tüccar)
- Oturakçı
Olmak üzere meslek gruplarında çalışan 142 kişidir. Diğer farklı mesleklerde çalışan isimleri ilgili kaynakta geçmektedir. Tekrar Ahi Teşkilatı ve Ahilik genellerine uygun olarak geçmiş yad etmek ve turizm kazanması gerektiğini düşünüyorum. Germiyan Caddesi dışında kalan Hisar’a kadar uzana eski Tarihi Konaklarda restorasyon yapılarak Kütahya Şehrinin tanıtımını Dünya’ya yapılacağını düşünmekteyim.Saygılarımla.
Mustafa Uysal
Araştırmacı-Yazar
Kaynakça:”Kütahya”
1842-1843 “Müslüman Yapı ve Sosyal Yapı”
Sayfa:115-116-117-118-119-120-121-122-123-124-125-126-127-128-129