Dumlupınar Şehitliği
Dumlupınar Şehitliği
Yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına temel olan ve sonucu bütün dünyada derin yankılar uyandırarak tarihin akışını değiştiren Başkomutan Meydan Muharebesi 26 Ağustos 1922 günü Afyonkarahisar-Kocatepe'den başlamış, 30 Ağustos 1922 de Dumlupınar'da büyük zaferle sona ermiştir. Dumlupınar Şehitliği Kurtuluş Savaşı boyunca tüm cephelerde şehit düşen 137.000 vatan evladının anısına Kültür ve Turizm Bakanlığınca yaptırılarak, Büyük Taarruzun 70. yıldönümü olan 30 Ağustos 1992 tarihinde büyük bir törenle ziyarete açılmıştır.
Şehitlik
a) Büfe,
b) Şadırvan,
c) Namazgâh,
d) Üç Komutan Anıtı,
e) Milisler Anıtı,
f) 500 kişilik Şehit Mezarları ve Kitabeleri,
g) Şehit Baba-Oğul Anıtı,
h) Mehmetçik Anıtı’ndan oluşmaktadır.
Şehit Baba – Oğul Anıtı
Şehit Baba Oğul Anıtı, Kütahya Dumlupınar Şehitliğinde yer almaktadır.
Şehit Baba-Oğul Anıtı, 1912 yılında daha oğlu Mehmet 8 yaşında iken Balkan Savaşı’na katılmak için köyünden ayrılan, daha sonra sırasıyla Galiçya, Hicaz, Yemen, Kafkasya’da 11 yıl cepheden cepheye koşarak çarpışan, Çetmili Kara Ali Çavuş (Çetmi, Konya’nın Beyşehir ilçesine bağlı bir kasabadır. Günümüzde Akçabelen Mahallesi olarak geçer.) ve oğlu Onbaşı Mehmet’in muhteşem destanını sembolize eder.
Çetmili Kara Ali Çavuş, Anadolu’da Millî Mücadele başlayınca, Doğu Cephesinden Kurtuluş Savaşı’na koşmuş, Başkomutan Meydan Muharebesi’nde 19 yaşındaki Alay Sancaktarı Mehmet Onbaşı ile karşılaşmıştır. Mehmet Onbaşı, onun 11 yıl önce bırakıp gittiği oğludur.
Bu büyük asker, 31 Ağustos 1922 günü, 11 yıl sonra kavuşabildiği oğlunun kollarında şehit düşmüştür. Oğlu kahraman Onbaşı Mehmet de 9 Eylül 1922 günü İzmir’e giren birliğin başında şehit olmuştur. Anıt 30 Ağustos 1992’de ziyarete açılmıştır.
İlk Hedef Anıtı
Başkomutan Meydan Muharebesinde, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın ordularına;
“Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir, İleri!”
Emrini verildiği karargâhın bulunduğu yere yapılmıştır.
Anıtın temeli 30 Ağustos 1964 yılında atılmış, 26 Ağustos 1972 günü ziyarete açılmıştır.
ŞEHİT YÜZBAŞI ŞEKİP EFENDİ ŞEHİTLİĞİ
Şekip Efendi Şehitligi, 14. Süvari Tümeni 3. Alayı 29 Ağustos günü düşmana karşı hücum ederken şehit olan Yzb. Şekip Efendi ile aynı alaydan erler, Düzce-Üsküp'ten Veysel Ömer, Keskin-Yağlıker' den Veli Mehmet, Akhisar Tatasut' dan İbis Ömer'in bulunduğu şehitliktir. Zafertepeçalköy Beldesinde bulunmaktadır.
ZAFERTEPEÇALKÖY KIRIK KAĞNI VE ÜÇ KOMUTAN ANITI
Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk'ün, 31 Ağustos 1922 günü muharebe alanını dolaştıktan sonra İsmet Paşa ve Fevzi Paşa ile Çalköy'de yıkık bir evin avlusunda, kırık bir kağnı üzerinde son durum değerlendirmesini yaptıkları anı sembolize eder. Anıt 2007 yılında yaptırılmıştır.
Mustafa Kemal Atatürk; 30 Ağustos 1924'te Şehit Sancaktar Mehmetçik Anıtı temel atma törenindeki konuşmasından sonra ise o günü şöyle anlatmıştır:
"Efendiler, Ağustos'un otuz birinci günü takriben zevalde idi ki, yine bu Çalköyü'nde, yıkık bir evin avlusu içinde İsmet Paşa ve Fevzi Paşa ile buluştuk. Kırık Kağnı arabalarının döşeme ve oklarına ilişerek bundan sonraki vaziyeti mütalaa ettik. Kazandığımız Meydan Muharebesi'nin bütün seferi hitama erdirebilecek bir azamet ve ehemmiyette olduğunda ittifak ettik. Şimdi Bursa istikametinde çekilen düşman kuvvetlerini mahvetmekle beraber bütün ordu-yı asli ile bila-aram İzmir'e yürüyecektik." İfadesini kullanır.
Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk 30 Ağustos 1922 de Zafertepeçalköy’ü ziyaretinde şu konuşmayı yapmış ve yaptığı bu konuşma anıt duvarına işlenmiştir.
‘’Efendiler.
Tıpkı bu gün gibi
1922 yılı 30 Ağustos günü saat ikide
Şimdi hep beraber bulunduğumuz
Bu noktaya gelmiştim.
Şu gördüğünüz Çalköyü
Alevler ve dumanlar içinde yanıyordu.
Arkadaşlar! Haritada gördüğüm şey şuydu ki
Ordularımız düşmanın önemli kuvvetini
Kuzeyden,güneyden ve batıdan kuşatmaya
Uygun bir durum almış bulunuyordu.
Hemen Fevzi ve İsmet Paşaları çağırttım
Durumu bir daha düşündük ve karar verdik ki
Türk’ün kurtuluş güneşi 30 Ağustos sabahı
Ufuktan tüm parlaklığı ile doğacaktır.
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.